...τουν παρόμοιαζαν «Θιρμανιάη», γιατί όνdηρ’ μέρα έβριζι Γαμώ τα θιρμανάκια-τ’!
Μόλις ξύπνησι, άναψι [τ’] τζιbούκα, κατέφκι στ’ αχούρ΄, σαμάρουσι d’ Gέσα, ‘μ bέρασι του καπίστρ΄ στου κιφάλ΄, ‘ν έβγαλι απ’ τ’ αχούρ΄ τραβγιούνdα του καπίστρ΄.......................
Μόλις ξύπνησι, άναψι [τ’] τζιbούκα, κατέφκι στ’ αχούρ΄, σαμάρουσι d’ Gέσα, ‘μ bέρασι του καπίστρ΄ στου κιφάλ΄, ‘ν έβγαλι απ’ τ’ αχούρ΄ τραβγιούνdα του καπίστρ΄.......................
Η Λαβανίτσα έχει μετονομαστεί σε «Λάβα», ενώ το 1972 υπέστη μετοικεσία στο πολεοδομικό συγκρότημα Σερβίων κι έτσι σήμερα οι ομιλητές του ιδιώματος κατοικούν στον «Συνοικισμό Λάβας» ή «Νέα Λάβα» (περισσότερα στοιχεία θα βρείτε ΕΔΩ και ΕΔΩ).
Η θέση της Νέας Λάβας και της (παλιάς) Λαβανίτσας (με το κόκκινο σημάδι) σε σχέση με τα Σέρβια |
α) από τα προερρινωμένα ηχηρά συμπλέγματα μb, νd, νg: π.χ. αμbρουστά, γένουνdαν, γουμαράνgαθου, γίνgι, τουν gαπνό.
β) την παραγωγική κατάληξη -ιάης: π.χ. Θιρμανιάης.
γ) λέξεις όπως αχούρ΄, βρίζα, ιβγιλί, νουρά, παρέκεια & πράμα.
Παρατηρούμε όμως και αποκλίσεις από τα κοζανίτικα, τονίζοντας τις διαφοροποιήσεις που χαρακτηρίζουν τα δυτικομακεδόνικα ιδιώματα και μπορούμε να επισημάνουμε ενδεικτικά:
1) το άρθρο αρσενικού πληθυντικού ονομαστικής /i/ <ι> (ι Γιάν.τς), ενώ σε ιδιώματα όπως της κοζάνης έχουμε /u/ (ου Γιάν.τς).
2) την απουσία του τελικού -ν από το τρίτο ενικό των παρελθοντικών χρόνων: γίνgι & ήλιγι, ενώ στην Κοζάνη έχουμε γίνgιν & ήλιγιν αντίστοιχα.
3) το γερούνδιο σε -ιούνdα (τραβγιούνdα), που στην Κοζάνη σχηματίζεται με την κατάληξη -ιούνdας (τραβγιούνdας), αντί για το κοινό νέο ελληνικό (ΚΝΕ) σε -ώντας.
4) τις λεξιλογικές διαφορές που απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα:
Το κείμενο του κ. Καραγιάννη στάλθηκε στα "Ελιμειακά" και πρόκειται να δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος του περιοδικού (υπ' αριθμ. 73).
Ερειπωμένο σπίτι Λαβανίτσας |
Ερειπωμένο σπίτι Λαβανίτσας |
Βρύσ΄ της εγκαταλελειμμένης Λαβανίτσας (σάν αυτή οπου πότισε ο μπαρμπα-Γιάννης τη Γκέσα...) |
ΠΗΓΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ:
1) https://www.facebook.com/media/set/?set=ms.c.eJwtydENACAIA9GNTAm0hf0X06hfl5cTh6gpdJ566bkr1Gk9M2AiNP~_TviY2nfIM5Q~-~-.bps.a.114863945299152.15923.100003266424270&type=1.
1) https://www.facebook.com/media/set/?set=ms.c.eJwtydENACAIA9GNTAm0hf0X06hfl5cTh6gpdJ566bkr1Gk9M2AiNP~_TviY2nfIM5Q~-~-.bps.a.114863945299152.15923.100003266424270&type=1.
2) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=678034955648712&set=ms.c.eJwtycsRACAIA9GOHBQSQv~_N~_cHbvlmmzKMAhnKuwXY9m9owqLROfGfcT~%3BcNoDoM~_g~-~-.bps.a.114863945299152.15923.100003266424270&type=1&theater.