13 Μαΐου 2016

«Ιδιώματα Βεντζίων Γρεβενών: διαλεκτική συρρίκνωση», του Νίκου Ντάγκα


Ο Νίκος Ντάγκας στην εργασία του αυτή ασχολείται με το φαινόμενο της διαλεκτικής συρρίκνωσης στο βόρειο ιδίωμα της περιοχής των Βεντζίων Γρεβενών.


Καταρχάς, παρουσιάζονται τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων και οι μέθοδοι συλλογής του διαλεκτικού υλικού.

Στη συνέχεια, αποτυπώνονται οι εκφάνσεις της συρρίκνωσης σε όλα τα επίπεδα του ιδιώματος (φωνητική-φωνολογία, κλιτική μορφολογία-μορφοσύνταξη, παραγωγική μορφολογία, λεξιλόγιο) υπο την πίεση της Κοινής Νεοελληνικής.

Ακολουθεί η εξέταση ορισμένων κοινωνιογλωσσικών παραμέτρων που εμπλέκονται στο φαινόμενο της διαλεκτικής συρρίκνωσης και σχετίζονται με το επίπεδο επάρκειας των ομιλητών του ιδιώματος (ηλικία, φύλο, μετακίνηση, μόρφωση, επάγγελμα, επικοινωνιακή περίσταση-ύφος, μεταγλωσσική στάση).



Το διαλεκτικό υλικό προέρχεται απο επιτόπια έρευνα του συγγραφέα κατα βάση στο χωριό Σαρακήνα και συμπληρωματικά στα χωριά ΔίποροΙτέαΚνίδηΝεοχώρι Παλαιοχώρι.

Το ντόπιο βόρειο ιδίωμα απαντά στα χωριά ΒάρηΔίποροΈξαρχοςΙτέαΚνίδηΝεοχώριΠαλαιοχώριΠιστικόΠόροςΠυλωροίΣαρακήνα. Δεν απαντά στα χωριά ΑγαλαίοιΚέντροΛαγκαδάκιαΜικροκλεισούραΝησίΠοντινή, όπου με την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 εγκαταστάθηκαν Πόντιοι και Μικρασιάτες πρόσφυγες.



Η γεωγραφική περιοχή των ιδιωμάτων.







This paper investigates the phenomenon of dialect contraction, regarding the Northern Modern Greek dialect spoken in the Vendzia-region of Grevena. At first, we present the social characteristics of the participants and the methods applied for the collection of the data. Then, we outline aspects of contraction at all levels of the dialect (phoneticsphonology, inflectional morphology-morphosyntax, derivational morphology, vocabulary) under the influence of Standard Modern Greek. Finally, we examine some sociolinguistic parameters correlated with the dialect contraction and concerning the dialect speakers’ proficiency level (age, sex, mobility, education, occupation, communication event-register, metalinguistic attitude).



Η γεωγραφική περιοχή των ιδιωμάτων, ανατολικά των Γρεβενών




Η εργασία παρουσιάστηκε στο γλωσσολογικό συνέδριο «Τέταρτα Τζαρτζάνεια», με θέμα Οι γεωγραφικές και κοινωνικές ποικιλίες της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και η παρουσία τους στην εκπαίδευση (Τύρναβος, 7-9 Δεκεμβρίου 2012).




Το εξώφυλλο των πρακτικών




[σύνθεση με βάση την προμετωπίδα των πρακτικών]






Η περιοχή των ιδιωμάτων ενταγμένη στο ευρύτερο γεωγραφικό πλαίσιο



Άλλες ανακοινώσεις του Ν. Ντάγκα για το ιδίωμα των Βεντζίων [πάντα με επίκεντρο το ιδίωμα της Σαρακήνας] θα βρεί κανείς ΕΔΩ κι ΕΔΩ.